Akkervogelbeheer

Een relatief groot deel van het werkgebied van Collectief Midden Groningen beslaat akkervogelbeheer. De gehele noordkust wordt door de provincie aangemerkt als geschikt akkervogelgebied. Daarnaast zijn ook de gebieden Zuurdijk, Ten Boer en Slochteren hiervoor aangemerkt. Maatregelen ten behoeve van akkervogels bestaan uit zomer- en wintermaatregelen: het bevorderen van broed- en foerageermogelijkheden voor vogels. Naast vogels, worden ook muizen aangetrokken door het beheer. Zij zijn op hun beurt weer prooidieren voor onder andere de grauwe kiekendief en de velduil.

Maatregelen voor broedende akkervogels

Beheermaatregelen gericht op broedende akkervogels zorgen voor voedsel en rust. Stroken of (gedeelten van) percelen worden ingezaaid met een mengsel wat bestaat uit een mengsel van grassen, granen en kruiden. Deze stroken worden gefaseerd gemaaid buiten het broedseizoen. Hierdoor ontstaan verschillende dichtheden van de vegetatie wat aantrekkelijk is voor de vogels. Het biedt niet alleen een geschikt broedbiotoop voor de akkerzangers zoals de velleeuweriken en graspiepers, maar ook een geschikt foerageergebied voor bijvoorbeeld patrijzen en de grauwe kiekendief.

Maatregelen die zullen worden ingezet zijn:

Kruidenrijke akkerranden: een mengsel van granen, grassen en kruiden, wat gefaseerd gemaaid wordt. De beheereenheid wordt in het 3e of 4e jaar ondergewerkt en opnieuw ingezaaid om de openheid en effectiviteit te behouden. Dit pakket wordt veelal in stroken langs gangbare akkerbouw gewassen ingezet.

Vogelakker: een pakket wat op perceelsniveau wordt ingezaaid met een mengsel van granen, grassen en kruiden, en eiwithoudende gewassen (luzerne). De luzerne en het mengsel van granen, grassen en kruiden worden in stroken naast elkaar geteeld. Luzerne blijkt als gewas een succesvol broedbiotoop voor akkervogels. Deze maatregel combineert de kruidenrijke akkerranden met de luzerne. Op deze wijze biedt de vogelakker het hele jaar door beschutting, en zijn er volop broedmogelijkheden.

Droge en natte dooradering

Vrijwel het gehele werkgebied van Collectief Midden Groningen is aangewezen als leefgebied droge dooradering door de provincie Groningen. Onder dit leefgebied vallen met name landschapselementen zoals hagen, houtwallen en singels. Dit zijn interessante biotopen voor de struweelzangers: patrijs, geelgors en braamsluiper. Het is echter een leefgebied waar ons collectief in de eerste instantie nog niet op in zal zetten door het beperkte budget wat beschikbaar is.

Voor de natte dooradering worden wel kansen gezien in het gebied. Met name het noordoosten van het werkgebied is door de provincie aangeduid als potentieel leefgebied. Elementen die onder dit type beheer vallen zijn bijvoorbeeld sloten, moerasjes en plas-dras gebieden. Kansen die we zien zijn bijvoorbeeld het succesvolle rietslotenproject van Wierde & Dijk, de maren in Noord Groningen en de kolken in de Westpolder en de Hornhuisterpolder. Voor de invulling van dit leefgebied zal de samenwerking met het waterschap worden opgezocht, om de kansen in volle potentie te benutten.

In het leefgebied Droge dooradering worden beheerpakketten gebruikt uit het leefgebied Open akker.

Eindrapportage akkervogelvriendelijk bouwplan

“Geen geluid klinkt zo lenteachtig blij als het lied van de veldleeuwerik.”  Dertig jaar geleden behoorde de veldleeuwerik tot de tien meest voorkomende broedvogels van Nederland. Door de intensiever wordende landbouw dreigt het jubelende en kenmerkende geluid van deze zangvogel nu langzaam te verstommen. Maatregelen om de dalende stand te keren, mochten aanvankelijk niet baten. Zo leek er in 2010 een oplossing gevonden te zijn door de inzet van akkervogelpakketten. Deze pakketten hadden als doel veldleeuweriken en andere vogels in het akkerbouwgebied te behouden. Helaas bleken de akkerranden en winterveldjes in de dagelijkse bedrijfsvoering niet altijd inpasbaar. Dit weerhield ons niet om door te gaan met zoeken naar een oplossing. Als voorloper van de ontwikkeling naar Natuurinclusieve Landbouw bedacht en de Groninger akkerbouwers zelf een manier waarop akkervogelbescherming beter ingepast kan worden in het bouwplan van akkerbouwbedrijven. Hun initiatief vormde in 2015 het startpunt van de driejarige pilot Akkervogelvriendelijk bouwplan met zomergraan en overwinterende stoppels.

De gehele eindrapportage akkervogelvriendelijk bouwplan is hier te lezen: